Sunday, October 6, 2013

Алтан СУДРЫН ТУХАЙ АЙЛТГАЛ

Алтан Судрын тухай


Судрын нууцыг тайлж
Суу ухаанд нэвтэрхийг хүсвэл
Хүсэл бодлоо цэгцэлж
Хүрэх оргилоо цэгнэ
Ур ухаанаа бэлдэж
Уужуу тайвнаар эхэл.
Яарж тэвдэл үгүй
Яруу тунгалаг үгс бүрээр нь
Эхнээс нь дуустал
Эн тэргүүнд унш

Унших бүрийдээ
Ухаарлаар тэтгэгдэн
Уураг тархи чинь
Улам тэлнэ

Өдөр өдрөөр
Шимтэн уншвал
Шид хүчийг нь
Шингээж эхлэнэ

Гараг гарагаар судалж торнивол
Газар дэлхийгээ таньж өснө
Сар сараар
Саатаж судлавал
Санах сэрэх нь эртсэж,
Сэдэж сэтгэх нь хурдсаж
Холын дайтад морилж
Холхи газрыг  илбэнэ.

Жил жилээр нь зүтгэж,
Зүг зүгээс нь зүүж судлаваас
Зүрхний хэмээр тэтгэгдэх
Зөн билиг нь тэгширч
Зөрөг нь тавилан нь эмхэрнэ.

Үе үеээрээ
Үүрсэж судалваас,
Үйлдэж заншваас
Үндэс мөчрөөн
Өндөрт дэлгэнэ

Цаг мөч бүрийд
Судрыг судалж
Суу ухаанд шамдан суралцваас
Цашлаш үгүй насандаа
Цэглэш үгүй үйлийг сэдэж
Сэтгэш үгүй өндөрт түгэж
Хүрэш үгүй оргилд мандаж
Хүртэш үгүй хэмийг олж
Хүслийн дайтад зорчиж
Хүрдэн хэмийг ухаарна.

Ухаарч ойлгосон нууц бүхнээ
Үнэнд түшиглэсэн,
Үйлс бүхэндээ ашиглаж
Алд биесээн зас!
Амьдралтайгаан холбож
Ахуйтайтайгаан уялгал!

Улсынхаа төлөө зориулахаа харин
Учрах тавиландаа тунгаа!

Уянга яруу үгсийн гүнд
Утга төгс мэдлэгийн гүнд
Уур уцаартай
Урвуу бодолтой
Дорой тэнхээтэй
Доголон бодолтой
Хазгай мэдлэгтэй
Харалган мэлмийтэйгээр орвол
Алаг дэлхийн нууцыг агуулсан
Алтан Дээд судрын
Аялгуу эгшигт цохигдож
Амь юугаараа ч үрэгдэх
Аюул нэгэн буй шүү.

Судрын нууцанд хүрч
Суу ухааныг эзэмшээд
Суудал өгсөж
Сэнтийд залрах
Санаа бодлыг агуулагсдад
Сануулан байж айлтгамуй.

Атгаг муу бодлоор
Авир муу санаагаар
Ашиг хонжоо хайж
Ардыг минь мунхруулж
Ахуйг минь доройтуулж,
Ацан санаагаан хэрэгжүүлэх
Алхам хэмээн сэтгээд
Алтан төрийн минь сэнтийг
Арилжааны талбар болгох
Аюулт  хар бодлоор
Алтан судрыг нээгээд:

Амь юугаан алдаж
Алд биеэн орхив!
Хөл юугаараан бүдэрч
Хүзүү сээрээн салгав.
Хар санаа чинь
Хаданд  гаргаж
Халтар бодол чинь
Хөлнөөс чинь зүүгдэж
Хөх тэнгэрийн жаягаас
Хөндийрч холдсоныг чинь мэдүүлж
Хөөрөх сүнсгүй
Хөдлөх биегүй
Хөгшрөх насгүй үлдэх
Хатуу нэгэн салаа байгааг
Санаж тунгааж ухаартугай.

Хүндэтгэсэн Ган-Ир 

Хийх нэгэнд нь  сануулж
Хэдэрлэх нэгэнд нь ухааруулж чадвал
Хэлэх гэсэн санаа минь тэр
Хийж байгаа үйл минь тэр байх болно.

Monday, September 23, 2013

Баярцогт ахад- Бодолд буулгав 2013-04-05 баасан гариг

Яхуу мэйлэн дэх мэйлүүдээ цэгцэлж, эхнээс нь дуустал уншиж үзье гэж шийдлээ. Гэтэл 2013-04-05 баасан гариг-т "Бодолд буулгав" гэсэн нэртэй мэйлийг би өөрийн хаягаас дахин өөрлүүгээ явуулжээ.  Тухайн үед юу болсон талаар хүн болгон санаж эгдүүцэж зэвүүцэж байсан нь лавтай. Ямар ч Монгол хүн сонссон итгэмээргүй гомдмоор уйлмаар харамсмаар тийм байдалд Баярцогт элэг нэгт Монголчуудаа оруулж Эх дэлхийд таниулсан. 

Нэхэн сануулахад:
Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн олон улсын холбоо /The International Consortium of Investigative Journalists or ICIJ/ -ноос УИХ-ын дэд дарга асан С.Баярцогтыг  Их Британийн Виржин аралд “Legend Plus Capital Ltd”  нэртэй компани байгуулж, компанийхаа нэрээр Швейцарийн банкинд 1сая ам долларын   хадгаламж нээлгэсэн байсныг нь илрүүлэн олон нийтэд зарлажээ.
За яахав нууц данс 1 сая долларыг нь тэртээ тэргүй ард бид дэндүү уужуу ухаанаараа уучилж өршөөж чадна аа.  Гэвч ганц л юмыг хэзээ ч хэзээ ч хэзээ ч үл уучлана. Тэр бол чиний хар мутраараа мутарлаж зүрхэлсэн Хятадын Монгол гэснийг бид хэзээ ч уучлахгүй үүрд мартахгүй байх болно.Эцэг өвгөдийн минь өдийг хүртэл үсэрсэн цусаа ,ургасан ясаа, тасарсан махаа, халуун амиа хэзээд хайрлалгүй тэмцэж байж өвлүүлж үлдээсэн ариун газар шороо, тусгаар тогтнолыг минь туг сүлдтэй минь хамт хятадад зарж эх дэлхийд данслуулсан чамайг бид уучлахгүй. Хувь заяа чинь  мэдэг дээ.     

Хайрт дээд өвгөдийн минь

Халуун цусаа урсган байж

Хамгаалж өвлүүлж үлдээсэн

Хамаг Монгол улсыг минь

Харийн орны эрхшээлд орсон мэтээр

Хөвчин дэлхийд зарласныг чинь

Хөндий гавалдаа тунгаасныг чинь

Хөх Монгол өвгөдүүд минь

Мэдэхийн дээдээр мэдэж

Мэгшихийн дээдээр мэгшиж байна. 

Хайрт Монгол орныг минь

Харийн  орны эрхшээд орж

Хамаг  муухайг туулж

Харанхуй бүрэнхийн дунд

Харах нүд сонсох чихгүй болсон байхыг хүсэн

Хар санаандаа ургуулж

Харалган бодолдоон багтааж 

Харах нүдэндээн төсөөлөн байдгийг чинь

Харь орны

Хамаг олны өмнө 

Хамаагүй гүжирдэн

Хараар сийлсэн цагаан цаасны тэмдэглэлээс

Халтар хар мутрынхаа

Хөө юугаар тамгалсныг

Харж олж үзлээ бид.

Харамсахын дээдээр харамсаж

Халаглахын дээдээр халаглалаа бид.

Хайрт Монгол улсаа

Халуун элгэн нутгаа

Харийнх болгохыг

Хачин ихээр хүсэх

Хар санаатан бас байдгийг 

Уншиж мэдээд

Ухаан балартан

Уур минь буцлав

Уужуу байя гэсэн ч 

Улсынхаа төлөө шаналав

Өнөө цагийн

Монгол төрийн

Өндөрлөг гэж өөрсдийгөө нэрлэгсэд

Өөр бусад гадныхны өмнө

Өчүүхэн дорой гэж

Үүгээр нэг нотлож

Монгол Төрийг гутаав, доромжлов !

Ганцхан энэ мулгуугаас өөр

Харь цусны

Хар санаатай 

Төрийн сэнтийд заларчаад

Төвөг ихийг удаж

Түмэн зовлонг дуудаж

Төрийг, улсыг замхруулагсад

Хэдэнтэй байгаа бол гэсэн

Хэдэрхэн бодол зурсхийв.

Өнөөхөндөөн та нар

Өнгөтэй өөдтэй явна гэж

Өөртөөн эрдэж

Өнгө зоосондоон шүтэж явтал

Өөдгүй бурууг сэтгэж 

Өлөн санаагаа хомхойлж явтал

Газар шороог минь түнхэж

Ганган хээнцэрийг нь түүж явтал

Улс ардыг уруудуулж

Ухаан бодлыг нь доройтуулж явтал

Үйл бусыг үйлдэж

Үнэн бүхнийг далдалж явтал

Харах нүдийг нь халхалж

Хар санаагаан хэрэгжүүлж явтал

Дараа нэгэн гарагт

Хөх Монголд торнигсод

Хөрслөг бор царайтнууд

Хөх Монголоон өргөх

Хөрст дэлхийгээн аврах

Хүч их тэнхээтэнгүүд

Хүний дээд гэгээнтэнгүүд

Дээдийн дээд ухааныг 

Дээд өвгөдөөсөө өвлөгсөд

Газар тэнгэрийг нийлүүлсэн

Гавьяат өвгөдийн үрс

Гарч ирэн 

Засаглахад

Үйл юуныхаан үрийг

Өөрийн ганц биеэс гадна

Үлдэх үр хойч

Үүрсэх ахан дүүс

Үнэн угсаа нэгтнүүд

Үйлдсэн үйл нэгтнүүдтэйгээ

Үржүүлэхийн дээдээр үржүүлэн

Үлдэх тохирох хэмжээгээрээ

Хүртэх жаягтайгаа мэдтүгэй! 

- гээд дууссжээ...  Юутай ч блогтоо оруулж авав. Одоо бүр ч баттай сайн хадгалж авлаа.      ХУРАЙ ХУРАЙ ХУРАЙ 

 

Үнэн худлыг тэнгэр Дэнслэнэ. Хурай Хурай Хурай

 

Saturday, February 2, 2013

Хөх Толботон бид

Дээд тэнгэрээс заяат төрсөн 
Дэлхий ээжийн хэвлийд өссөн
Дэндүү баян ээжийнхээ
Дэмий өсгөөгүй үрс нь болсон
Тэнгэр гарвалаа биендээ тээсэн 
Тэмүүлэл хүслээ тархиндаан тээсэн
Хүслийн зүйтэн болох учиртайгаа
Хөх толбоороо бататган харуулсан 
Хурмаст тэнгэрээ аргадаж
Хөх тэнгэрээ шүтэж өссөн
Иргэх цагийн нугачаанд
Элдэв зүдгүүрийг олонтой үзсэн ч
Энэ цагаас эхлэн дахинтай 
Эргэх дэлхийгээ засаглахаар тохоогдсон
Тархи оюуны гэгээрлийг
Оюун бодолдоо шингээж
Орчлон ертөнцийн нууцыг
Өвгөд буурлуудаасаа суралцсан 
Тийм л эгэлгүй нэгэн Үндэстэн
Тиймээ энэ бол Хөх  толботон 
Хөх Монгол минь !

Saturday, January 12, 2013

Буурал Дээдсийн айлтгалаас 2013-Өнөө цагийн Хөгжлийн тухай

Өнөө цагийн хөгжил гэгч нь  хүмүүн төрөлхтөн бидэнд төрөлхөөс, тэнгэр эцгээс заяаж өгсөн жинхэнэ хөгжлийг дарангуйлагч гэдгийг бид байнга санаж сэрж байх хэрэгтэй санагддаг юм. Гэхдээ санаж сэрээд таягдан хаях цаг нь арай л болоогүй байна. Мууд ч бас сайн тал байдаг  учраас Сул талыг нь давуу тал болгон  улс үндэстнээ гэгээрүүлээд сэхээрүүлээд, сэрээгээд дахин гундахааргүй баттай  болсон цагт нь  хөгжил гэх нэрээр Эх дэлхийг минь хороож буй, Амьтайг хороож амьгүй болгож буй, Амьд мэнд төдийхнийг  Алт мөнгөнд шунуулах эх үндэс болгож буй  техник технологийн    эд хэрэгслүүдийг таягдан хаяна гэж найдаж байна. 

Бид чинь  ард  олныхоо амийг хамгаалахын тулд! тэр битгий хэл, дэлхий ээжээ хамгаалахын тулд л мулгуу мунхагт баригдсан өөр бусдыг байлдан дагуулж амийг нь хороож байснаас биш бүхнээс илүү хүндлэн хайрлаж тахин шүтдэг  байгаль дэлхий ээжийнхээ ариун хэвлийг  өнөө цагийнх шиг Тансагийг эдлэх гэж, өөрийгөө зугаацуулж, мунхруулан цэнгэх гэж, өмсөж зүүж, идэж идлэхийн тулд ухаж төнхөж  яваагүй өвгөдийн үрс юмсан. Үүнийгээ л байнга санаж явмаар. Монгол хүн бүр цаг нь ирэхээр  мунхаглалын илрэл болсон эх дэлхийн хэмийг илүү юманд барсан энэ бүх хэрэглээгээ таягдах ухаантай тэнхээтэй гэгээрэлтэй сэхээрэлтэй байх хэрэгтэй. Мэдээж тохиромжтой хязгаартайгаар, төр засгийн хэмжээнд ч байдаг юмуу үлдээхийг үгүйсгэхгүй.  Мунхаглалд автуулах, Мухардалд оруулах  бүхэнд бид хамаг хэмээ  өгөөд  цэвэр тунгалаг оюун ухаанаа хордуулж, биеээ өвчлүүлэх, хордуулах, мухардуулах бүхнийг  оронд нь зөрүүлж аваад дээрээс нь  дэлхий ээжийнхээ амийг нь хороолгох сэдлийг өдөөгөөд  байгаагаа бид юу гэж ухаарах хэрэгтэй билээ ? Засгаас холдуулж Жаягаас хөндийрүүлэх бүхэнд одоо цагт бид хэмээ(Энэ удаад хэм гэдэг үгийг байгаа бүхнээ гэдэг утгаар хэрэглэе. ) барж байна шүү дээ.

 Энэ миний онцлоод байгаа хөгжлийн тухай би бүр дараа нь бас л тухтай завтай болохоороо сайтар тунгааж байж тун хэмжээг нь тааруулж байж онцолно оо дахин. Нэгэнт би чинь блогтой болсон хүн болохоор өөрийн хүссэн бүхнээ хэнээс ч хараат бус гаргаж байгаа нь гайхамшиг юм даа. Өнөө цагийн миний илт эсэргүүцдэг хөгжлийн ачаар шүү дээ. 

 Буурал Дээдсийн айлтгалаас 2013

Ахуй төрийнхөө төлөө
Ард олныхоо төлөө
Амин цэнхэр гарагийнхаа төлөө
Алд биестээн
Ухаан гэгээрэл юуг
Урдах өвгөд биднийхээ
Уламжлуулж үлдээсэн бүхнээс
Судлан суралцан байж
Өнөө замбын үрсийн
Өөдгүйд автсан
Өгөр тархийг гэгээрүүлж
Өндгөн толгойг боловсруулж
Өнө алс дах гишгэх мөрөө
Өнөөдөр зөгнөн харж чаддаг
Булхай бусармаг бүхнийг
Буруу гэдгийг таньж
Зөв , үнэн бүхнийг
Зүрх сэтгэлээрээ мэдэрж чаддаг
Зөнч мэргэн үрсийг бий болгосугай...

Булхай буруу бүхэнд
Бие сэтгэл нь дасаж
Буруу бүхнийг зөв мэтээр сэтгэж
Үнэн зөв бүхэн
Өнөө замбад үгүй гэж
Өөрийн биестээ итгүүлсэн
Балчир багахан оюунтай
Хөхрөх толбо нь үгүйрч буй
Хөндий хоосон цээжтэй
Хүзүүн дээрээ гавал залгасан
Зөвийг  таних оюун үгүй
Зөрүүг харах мэлмий үгүйрсэн
Монголоо алдаж
Модоо барьсан
Гадныг шүтэж
Гавлаан тахьсан
Газарт гаргасан
Гавьяа ч үгүй
Өөрсдийн минь
Үр гэхэд
Өр минь өвдөх
Өнөө цагийн балчир, мунхаг үрсүүдийг
Хэрхэнтэй засаж,
Хэрхэнтэй гэгээрүүлж,
Хэрхэнтэй ухааруулахыг
Өвгөд бид
Үрс олон та нартаан
Үйлдэхийг нь даалгаж
Өндөр Тэнгэрээс Түшин Сууя.

Thursday, January 10, 2013

Хүй




Хөрст Алтан дэлхийхээ
Хүй элгийг хамгаалахаар
Цэлмэг Тэнгэртэй
Цэвэр Агаартай
Цэлгэр уужим талын Монголын
Хөх толбот үрсүүд нь

Хүсэл зоригоо нэгтгэн
Хүрэн зүрхээ чангалан

Хатуу хөтүүгээс халшралгүй
Харанхуй бүрэнхийд учирсан
Халуун шулуун нялуун дайнд ч

Хамтын  хүчээр
Олны эв эеээ чангалан байж
Оломгүй ялалтыг байгууллаа.

Дээд  тэнгэр таалсан
Дэлхий ертөнцөө хамгаалсан
Хатан зоригт үрсүүдийн

Зориг гавьяа юуг
Зон олны Итгэл, Сэтгэл, Тархи, Зүрх юуг
Зөв чигт хэрхэнтэй чиглүүлж
Зөн гэгээрэлд хэрхэнтэй хөтөлж

Алд төрсөн биесийг нь
Ард олондоо тустай
Төө төрсөн биесийг нь
Төр түмэндээ тустай болгон

Тэнэгрэлээс ангижран
Тэнгэрт тэмүүлсэн
Гэнэн үлдэхгүйн тулд
Гэгээрэлд зоригдсон
Ард түмэнтэй болгохыг
Ахиулан байж даалгасугай....


Эх дэлхийгээ зүрхэндээ тээж
ИХ улсаа тархиндаа тээж, 
Зон ардаа Заяандаа тээж,
Зориг хүслээ бодолдоо тээж


Хөлсөө урсгаж,
Хөдөлмөрөө шавхан байж,

Цуу алдраа цуурайттал
Цусаа урсгаж
Яруу алдраа мандтал
Ясаан үүрүүлж

Сүүдрээн орхитол
Зүтгэж
Сүнсээн дэгдтэл
Тэмцэж

Эх түүхэндээ мөнхөртөл
Эл биеээн зориулж
Элгээн эмтэлж
Эгмээн цууруулж

Өдөр хоногийг үдэж
үйл бүхнээ урладаг байждээ.  Үүнийг бид үргэлж

Өр зүрхэндээ хадаж
Өндгөн толгойдоо бодож
Өдөр гараг алдалгүй
Үйл юугаараа харуулах цаг нь нэгэнт иржээ.

Хүндэтгэсэн Ган-ИР